Gãy mũi là tình trạng xương sọng mũi bị gãy hoặc biến dạng do va đập hoặc chấn thương. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, cách xử lý và điều trị phù hợp cho tình trạng này.
Gãy phần mũi không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ của khuôn mặt, mà còn có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, khi bị tình trạng này, bạn cần biết xử lý đúng cách để hạn chế tổn thương và điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây từ NobiPlus sẽ giúp bạn có thêm kiến thức để bạn biết cách xử lý khi gãy mũi.
Gãy mũi là gì?
Là tình trạng xương sọng mũi bị gãy hoặc bị biến dạng do va đập hoặc chấn thương. Xương sọng mũi là một cấu trúc bao gồm xương và sụn, nằm ở giữa hai lỗ mũi và kết nối với xương trán. Xương sọng mũi có vai trò duy trì hình dáng và chức năng của mũi, giúp mũi không bị sụp đổ hay vẹo lệch.
Gãy phần mũi có thể được phân loại theo mức độ nghiêm trọng và ảnh hưởng đến chức năng mũi như sau:
- Gãy xương mũi không biến dạng: là tình trạng xương sọng mũi bị gãy nhưng không làm thay đổi hình dáng của mũi. Triệu chứng của loại gãy này thường nhẹ, chỉ gây ra đau, sưng, chảy máu và khó thở tạm thời. Loại gãy này có thể tự lành sau một thời gian ngắn.
- Gãy xương mũi biến dạng: là tình trạng xương sọng mũi bị gãy và làm thay đổi hình dáng của mũi. Triệu chứng của loại gãy này thường nặng, gây ra đau, sưng, chảy máu, khó thở và biến dạng mũi rõ rệt. Loại gãy này cần được điều trị kịp thời để khắc phục hậu quả về thẩm mỹ và chức năng của mũi.
Bạn có thể dành thời gian để đọc qua những bài viết với nội dung đầy giá trị như: Mũi gãy là gì?, hoặc Những biến chứng thu gọn cánh mũi, Các phương pháp nâng mũi đẹp tự nhiên.
Nguyên nhân gây ra gãy mũi
Nguyên nhân thường thấy
- Tai nạn giao thông: là nguyên nhân phổ biến nhất, đặc biệt ở những nước có lượng xe máy cao như Việt Nam. Khi xảy ra va chạm giữa các phương tiện, người đi xe máy có thể bị ngã xuống đường hoặc bị văng ra xa, khiến cho mũi bị va đập vào vật cứng như đất, đá, xe khác…
- Va chạm thể thao: là nguyên nhân thường gặp ở những người chơi các môn thể thao có tiếp xúc trực tiếp như bóng đá, quyền anh, võ thuật… Khi chơi các môn này, người chơi có thể bị đối thủ hoặc đồng đội va vào mũi hoặc bị vật dụng thể thao như bóng, quả cầu… tác động vào mũi, gây ra gãy xương mũi.
- Rơi ngã: là nguyên nhân có thể xảy ra ở bất kỳ ai, bất kỳ lúc nào, đặc biệt là ở trẻ nhỏ và người già. Khi rơi ngã, người bị rơi có thể bị mũi va vào sàn nhà, cầu thang, bàn ghế… gây ra gãy xương mũi. Nếu không cẩn thận, người bị rơi có thể bị gãy xương mũi nặng.
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ gãy xương mũi
- Đánh nhau: Khi đánh nhau, người bị đánh có thể bị đối phương đấm, đá, cắn… vào mũi, gây ra gãy xương mũi. Nếu không tránh né hoặc phản ứng kịp thời, người bị đánh có thể bị gãy xương mũi nặng.
- Phẫu thuật mũi: Khi phẫu thuật mũi, bác sĩ có thể cần phải cắt, nạo, nghiền hoặc chuyển dịch xương sọng mũi để chỉnh hình hoặc khôi phục chức năng của mũi. Nếu không thực hiện đúng kỹ thuật hoặc không tuân thủ quy trình an toàn, bác sĩ có thể gây ra gãy xương mũi cho bệnh nhân.
- Tuổi tác: khi già đi, xương và sụn của mũi có thể bị lão hóa, giảm độ đàn hồi và chịu lực. Do đó, người già dễ bị gãy xương mũi hơn người trẻ khi gặp các tác động bên ngoài.
- Loại da: người có loại da dày và cứng có thể bảo vệ xương sọng mũi tốt hơn người có loại da mỏng và nhạy cảm. Do đó, người có loại da mỏng dễ bị gãy xương mũi hơn người có loại da dày khi gặp các tác động bên ngoài.
- Dị tật bẩm sinh: người có dị tật bẩm sinh về xương sọng mũi như vẹo mũi, hẹp lỗ mũi, khuyết tật sụn… có thể có xương sọng mũi yếu và dễ bị tổn thương hơn người bình thường. Do đó, người có dị tật bẩm sinh dễ bị gãy xương mũi hơn người bình thường khi gặp các tác động bên ngoài.
- Bệnh lý xương khớp: người có bệnh lý xương khớp như loãng xương, viêm khớp, thoái hóa khớp… có thể có xương sọng mũi yếu và dễ bị tổn thương hơn người khỏe mạnh.
Triệu chứng khi gãy mũi
Khi bị gãy, bạn có thể gặp các triệu chứng sau đây:
- Đau mũi: là triệu chứng đầu tiên và rõ rệt nhất. Đau mũi có thể lan ra vùng trán, má, răng hoặc cổ. Đau mũi có thể tăng lên khi chạm vào mũi hoặc thay đổi tư thế đầu.
- Sưng tấy: là triệu chứng thường xảy ra sau khi mũi bị gãy. Sưng tấy có thể xuất hiện ở mũi, hai bên mắt, má hoặc cằm. Sưng tấy có thể làm thay đổi hình dáng của mũi và khuôn mặt, gây khó khăn trong việc nhận dạng.
- Chảy máu: là một trong những triệu chứng phổ biến. Chảy máu có thể xảy ra ở một hoặc cả hai lỗ mũi, tùy theo vị trí và mức độ của vết gãy. Chảy máu có thể kéo dài từ vài phút đến vài giờ, tùy theo cơ địa và cách xử lý của người bị gãy.
- Khó thở: là một triệu chứng nghiêm trọng. Khó thở có thể do xương sọng mũi bị biến dạng, làm hẹp đường hô hấp. Khó thở cũng có thể do máu hoặc dịch tiết ở mũi bị ứ đọng, làm tắc nghẽn lỗ mũi. Khó thở có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe như thiếu oxy, đau đầu, chóng mặt, ngất xỉu…
- Biến dạng mũi: là triệu chứng hiếm gặp nhưng rất ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Biến dạng mũi có thể do xương sọng mũi bị gãy và lệch khỏi vị trí ban đầu, làm cho mũi bị cong, vẹo hoặc méo mó. Biến dạng mũi có thể làm cho khuôn mặt bị mất cân đối và thiếu hài hòa.
Cách xử lý khi gãy mũi
Khi bị mũi bị gãy, bạn cần biết cách xử lý đúng cách để hạn chế tổn thương và điều trị kịp thời. Cách xử lý bao gồm hai bước mà NobiPlus để bên dưới:
Sơ cứu tại nhà khi gãy mũi
- Ngồi thẳng, nghiêng đầu về phía trước: điều này giúp giảm áp lực trong xoang mũi, giảm sưng và ngăn máu chảy vào họng hoặc phổi.
- Ép hai bên cánh mũi để dừng máu: điều này giúp làm bóp các mạch máu ở mũi, giảm chảy máu và ngăn máu chảy vào lỗ mũi khác. Bạn nên ép nhẹ nhàng và liên tục trong khoảng 10 đến 15 phút, không nên thay đổi tư thế hoặc thổi mũi trong thời gian này.
- Đặt túi đá lên vùng bị thương để giảm sưng: điều này giúp làm co các mạch máu ở mũi, giảm sưng và đau. Bạn nên bọc túi đá bằng khăn hoặc vải mỏng, không nên đặt trực tiếp lên da. Bạn nên đặt túi đá trong khoảng 15 đến 20 phút, sau đó nghỉ 10 phút rồi lặp lại.
Đến bệnh viện khám và điều trị
Bạn nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt, tốt nhất là trong vòng 24 giờ sau khi bị gãy mũi. Bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho bạn, có thể là:
- Đặt nẹp bó bít: Phương pháp này có thể làm ngay sau khi bị hoặc trong vòng 7 ngày sau khi mũi bị gãy. Thời gian để giữ nẹp bó bít có thể từ 1 tuần đến 3 tuần, tùy theo tình trạng của từng người.
- Phẫu thuật chỉnh hình hoặc khôi phục chức năng mũi: là phương pháp điều trị phức tạp và xâm lấn hơn, thường áp dụng cho những trường hợp gãy xương mũi biến dạng nặng hoặc gây ra các biến chứng về chức năng của mũi.
Với bài viết này từ chuyên mục kiến thức, Nobiplus.com mong là bạn có những hiểu biết nhất định về độ nguy hiểm của việc gãy mũi để có những cách xử lý phù hợp với tình huống. Hẹn bạn với những bài viết tiếp theo để cùng tìm hiểu những kiến thức thú vị trong việc sửa mũi và khắc phục nhược điểm mũi nhé.